Haber
11 vilayette 67 bin konutun üretim süreci başladı
Hatay Afet Uyum Merkezi’ndeki toplantının akabinde açıklamalarda bulunan Kurum, zelzele bölgesindeki süreçler tamamlanana kadar tüm gruplarla alanda olacaklarını belirtti.
Bakan Kurum, 11 vilayette yaklaşık 2,5 milyon vatandaşın çadır ve konteyner kentlerde yaşadığını aktararak, AFAD uyumunda, gelecek süreçte kurulacak 100 bin konteyner düşünüldüğünde 500 bin kişinin daha en geç mayıs ayının başına kadar bu alanlara yerleştirilmesinin hedeflendiğini söyledi.
11 vilayetimizdeki askı sürecini başlatmış olacağız
İllerden gelen taleplere nazaran çelik, prefabrik, konteynerden süreksiz ömür alanları kurulumuna Emlak Konut ve TOKİ ile takviye verdiklerini tabir eden Kurum, öbür taraftan enkaz kaldırma çalışmalarının devam ettiğine kaydetti.
Bakan Kurum, hasar tespit çalışmalarının da sürdüğünü anlatarak, “Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Kilis, Osmaniye, Elazığ, Hatay ve Diyarbakır olmak üzere 8 vilayetimizde hasar tespit çalışmaları tamamlanmış durumda. Öbür vilayetlerimizde de sona yaklaştık. İnşallah önümüzdeki günlerde tamamlayıp 11 vilayetimizdeki askı sürecini başlatmış olacağız.” diye konuştu.
2 milyon 31 binada inceleme yapıldı
Depremden etkilenen vilayetlerde 5 milyon 646 bin bağımsız kısımdan oluşan 2 milyon 31 binada inceleme yapıldığını bildiren Kurum, 6 Şubat’tan sonra meydana gelen zelzelelerin akabinde da tespit çalışmaları yapıldığını vurguladı.
Bakan Kurum, bu çerçevede 894 bin bağımsız kısımdan oluşan 312 bin binanın acil yıkılacak, ağır hasarlı, yıkık yahut orta hasarlı olduğunun tespitinin yapıldığını belirterek, “Depremden en çok etkilenen vilayetlerimizin başında Hatay’ımız. Hatay’da 333 bin 825 bağımsız kısımdan oluşan 99 bin binanın yıkık, acil yıkılacak, ağır yahut orta hasarlı olduğunun tespitini yapmış olduk.” tabirine yer verdi.
En büyük afet konut üretim seferberliği
Öte yandan yeni konutların imalinin bilimin, sanatın, kültürün ışığında, vatandaştan, esnaftan her türlü fikirleri alarak çalışmaları yürüttüklerine dikkati çeken Kurum, şunları kaydetti:
“Hatay’ımızda cumhuriyet tarihinin en büyük afet konut üretim seferberliği kapsamında 216 bini merkezler 34 bini köylerde toplamda 250 bin konutun üretim sürecini başlatmış bulunuyoruz. Biliyorsunuz, 21 Şubat’tan itibaren 11 vilayetimizde eş vakitli inşaat sürecini sürdürüyoruz.
TOKİ’mizin uyumunda süreci yürütüyoruz
7 bin 173’ü Hatay’da olmak üzere 54 bin afet konutunu merkezlerde, tekrar 2 bini Hatay’da olmak üzere 11 vilayetimizde 13 bin köy konutumuzun da ihalesi yapılmış oldu. Böylelikle 11 vilayetimizde gerek köylerimizde gerek vilayet ve ilçe merkezlerinde 67 bin konutumuzun ve köy konutumuzun imal sürecini başlatmış olduk. TOKİ’mizin uyumunda süreci yürütüyoruz. Gerek TOKİ Başkanlığı, gerek Emlak Konut Genel Müdürlüğü, gerekse Yapı İşleri Genel Müdürlüğümüzle birlikte süreci yürütüyoruz.”
“İhale yapılacak konut sayısını 319 bine çıkarmayı hedefliyoruz”
Nisan ve mayıs ayında ihalesi yapılması hedeflenen konut sayısı hakkında bilgi veren Kurum, “Nisan ve mayıs ayı içerisinde birinci etapta gerek köylerimizde gerek vilayet ve ilçe merkezlerinde ihalesini yapacağımız konut sayısını 319 bine çıkarmayı hedefliyoruz. Yeniden birinci etapta Hatay merkezde yaklaşık 60 bin konutumuzun ihalesini nisan, mayıs ayı içerisinde yapacağız. Akabinde da 650 bin konutu etaplar halinde hasar tespit tamamlanması süreciyle, gerek kentin içinde demografik yapısına uygun ve kentin dışında belirlediğimiz rezerv alanlarda imal sürecini yürütüyor olacağız.” halinde konuştu.
Bakan Kurum, kalıcı konutları, kentin muhtaçlıkları, kültürel ve demografik yapısını içine alacak anlayışla bilimin ışığında yapacaklarını yineleyerek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Yeniden Ulu Cami’mizin, Habib-i Neccar Cami’mizi, Kurtuluş Caddesi’ni aslına uygun halde inşa sürecini yürütüyor olacağız. Bu noktada merkezle alakalı master plan çalışması yürütüyoruz. Bu plan anlayışı içerisinde, Roma devrine ilişkin köprüleri dahi Amik Ovası’nda, Asi Irmağı’nda tekrar inşa edecek, tekrar ayağa kaldıracak, Hatay’ımızı, Anadolu’muzu tekrar yükseltecek anlayışta çalışmalarımızı yürütüyoruz.
20 yıl olduğu üzere her sarsıntıda, afette milletimize ne kelam verdiysek tıpkı kelamları tutma anlayışıyla Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bu çalışmaları yapıyoruz. Dün nasıl Elazığ, Malatya, İzmir, Kastamonu, Rize, Bartın ve Antalya’daki afetlerde vatandaşlarımıza kelamlar verdiysek ve bu kelamları en kısa müddette tuttuysak, 1 yıl içerisinde onları sağlam inançlı konutlarına yerleştirdiysek, birebir anlayışla Hatay’ımızda ve başka 10 vilayetimizde de konutlarımızı ve iş yerlerimizi yapacağız. Kalıcı konutlarıyla camileriyle, yeşil alanlarıyla kentimizi daha da üste taşıyacak tekrar ayağa kaldıracak anlayışla çalışmalarımızı yapacağımızı tabir ediyorum.”
Haber
11 vilayette kalıcı konutların temeli atıldı! Erdoğan’dan kıymetli açıklamalar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş’ta Pazarcık Zelzelesi Sonrası 17902 Afet ve Köy Konutu Birinci Temel Atma Töreni’nde kıymetli açıklamalarda bulundu.
Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
Kahramanmaraş’ın sevgili edeleri. Hanım kardeşlerim, beyefendi kardeşlerim sizleri selamlıyorum. Başı rahmet, ortası beceri sonu ebedi azaptan kurtuluş olan Ramazan’ı tebrik ediyorum.
Depremlerde kaybettiğimiz vatandaşlara Allah’tan rahmet yakınlarına başsağlığı diliyorum. Sellerde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet diliyorum.
Rabbim bu mübarek günlerde tutacağımız oruçları kabul eylesin. İnşallah Ramazan’a ulaştığımız üzere Kadir Gecesi ve Bayrama daima birlikte erişiriz.
6 Şubat sarsıntılarında en ağır can ve mal kaybı yaşayan vilayetlerimiz ortasında bulunuyoruz. 2 büyük zelzelenin yanında 20 bin artçı sarsıntılar bile felaketin büyüklüğünü göstermeye kafidir.
“Yılmadık, çökmedik, teslim olmadık”
Kimi vakit tıpkı 56 Şubat sarsıntıları üzere tabi felaketlerle sarsıldık, kimi vakit haçlı seferlerinden Moğol akınlarına, terör örgütlerinin ihanetlerine kadar direkt varlığımızı maksat alan hücumlara uğradık. Yılmadık, çökmedik, teslim olmadık. Tüm terör örgütlerinin başını ezerek sürdürdük. Sonlara dayanan tacizlere harekatlarla yanıt verdik.Burada işaret ettiği üzere inanç ve iradeyle koşulların zorluğuna aldırmadan vatanımıza sahip çıktık. Zelzele yıkıntılarının altında kaybettiğimiz canlar için döktüğümüz göz yaşlarını geleceğe sahip çıkmanın ahdine dönüştürüyoruz.
Yıkılan her binamızı tekrar yaparak kentlerimizi inşa ve ihya ederek adım adım Türkiye Yüzyılı’na yürüyoruz. Zelzele felaketi karşısında da birebirini yapacağız. Onlara layık olmak için daima birlikte daha çok çalışacak, daha güzel gayret edecek, daha büyük maksatlara ulaşacağız. 14 Mayıs’a da bu türlü hazırlanacağız.
“Felaketler Türkiye Yüzyılı’nı gerçekleştirme kararlılığını asla elimizden alamayacaktır”
Dünyanın krizden krize sürüklendiği periyotta fakat bu biçimde ayakta kalabilir, hak ettiğimiz aydınlık geleceğe ulaşabiliriz. Sarsıntı canımızı yakmış olabilir bu felaket uğraş azmimizi başarma irademizi Türkiye Yüzyılı’nı gerçekleştirme kararlılığını asla elimizden alamayacaktır. Siz birilerinin buralara gelip umutlarını söndürmeye çalışmasına, nifak tohumları ekmesine bilhassa katiyen aldırmayın. Bu devlet zelzele felaketinin yaralarını sarmaya da büyük güçlü Türkiye gayesini gerçekleştirmeye muktedirdir.
Bizim farkımız devlet ve millet el ele vermek
Depremin 45’inci gününde arama kurtarma faaliyetlerini tamamlamış, hasar tespitte sona gelmiş, enkaz kaldırmada kıymetli aralık kat etmiş, kalıcı konutların inşasına başlamış durumdayız. Dünyada Türkiye’den öbür böylesine büyük alanda bir felaket karşısında bu kadar kısa müddette toparlanıp inşa kademesine gelecek öbür ülke yoktur. Bizim farkımız devlet ve millet el ele vererek her türlü zorluğun üstesinden gelme kabiliyetine sahip olmamızdır.
“2,5 milyon beşere hizmet veriyoruz”
Van, Bingöl, Kütahya, Antalya, İzmir’de biz bunu yapmadık mı? Daha ne diyeyim. Nerede zelzele, yangın varsa hepsinde de Kastamonu’ya varıncaya kadar afetlerin üstesinden biz geldik. Zelzele bölgesinin her yeri üzere Maraş’ta da enkaz kaldırma, süreksiz barınma merkezleri ve kalıcı konutların inşasını eş vakitli olarak yürütüyoruz. 525 bin çadır, 32 bin konteyner buldu. Mayıs ayına kadar inşallah 100 bin konteynere ulaşmış olacağız. 2,5 milyon insanımıza hizmet veriyoruz.
“Her türlü adımı atıyoruz”
Esnaf ve sanatkarlarımız için binlerce dükkandan oluşan konteyner çarşılar tertip ediyoruz. Afşin’e yeni OSB kuruyoruz. Birebir formda çiftçi ve üreticilerin ziyanları için mazot, gübre, yem ve su eserleri takviyesi için her türlü adımı atıyoruz. Zelzelenin merkezi Kahramanmaraş’ta yıkık, acil yıkılacak bina sayımız 56 binin üzerindedir. Felaketten sonraki ikinci haftada kalıcı konutların inşası için adımları atmaya başladık.
İhaleleri yapıp kontratları imzaladık
1 yıl içinde 319 bin konut ve köy konutu, toplamda 650 bin konutu yapacağız. Yer etüdü başta olmak üzere çabucak ihaleleri yapıp mukaveleleri imzaladık, inşaat basamağına geçtik. Bugüne kadar 40 bin 104 konutun ve 6232 köy konutunun inşasına ait ihale yaptık. Kahramanmaraş’ta 77 bin 57 afet konutu, 30 bin 310 köy konutu inşa etmek için kolları sıvadık. Bu sayılar hala süren tespit çalışmalarının sonuçlarına nazaran artabilecektir.
“Zemin+4’ü geçmeyecek”
Kahramanmaraş’ta 7353 konut ile 620 köy konutunun bugün temelini atıyoruz. Öbür vilayetlerle birlikte 18 bini buluyor. Zemin+3 ya da 4 katı geçmeyecek formda gereksinimleri karşılayacak biçimde yapıyoruz. TOKİ, Emlak Konut’la 20 yılda 1 milyon 180 bin konutu ve 3,3 milyon kentsel dönüşüm projesini yapmışsak, sarsıntı, sel ve yangın afetlerinde ortaya çıkan hasarı nasıl kısa müddette telafi ettiysek bu zelzelenin yaralarını da kısa müddette saracağız.
“Konutları teslim etmenin uğraşı içinde olacağız”
Şehrimize 20 yılda yaptığımız 81 milyar liralık yatırımla eğitimden ulaşıma her alanda kazandırdığımız eser ve hizmetler bunun ispatıdır. Depremzedeleri yeni yuvalarına kavuşturacağız. İnşallah bir yıl içinde biz bu kalıcı konutları bitirerek hak sahibi vatandaşlarımıza teslim edeceğiz. 1-2-3 ay erteleme olabilir lakin şunu bilin ki temelini attığımız bu yapıtlarla ağır bir halde inşallah hak sahiplerine konutları teslim etmenin çabası içinde olacağız.”
Haber
Bakan Kurum: Zelzele bölgelerinde 563 bin 586 konut inşa edilecek
Bakan Kurum, toplumsal medya hesabından, Gaziantep’in Nurdağı ilçesine bağlı 7 köyde 310 adet kalıcı köy meskenlerinin inşasına başlandığını içeren bir görüntü yayımladı.
Kurum’un, “Deprem bölgesinde yalnızca bina inşa etmeyeceğiz, o kentin ruhunu da yansıtacak ömür alanları kuracağız. Tarihi, kültürü, sanatı ve doğasıyla bu coğrafyayı tekrar ayağa kaldıracağız. 143 bin köy konutumuzu de bu anlayışla inşa edeceğiz” sözünü kullandığı paylaşımında, şu bilgilere yer verildi:
“Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı (TOKİ), Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü eliyle yürütülen çalışmalar kapsamında Nurdağı’nda 935 adet ve İslahiye’de 1909 adet kalıcı konutun kurulacağı alanlarda taban etüt çalışmasını yaparak ihale süreçlerini tamamladı. Tekrar Nurdağı ve İslahiye’de kurulan süreksiz barınma alanları olan yığma yapılar ve prefabrik konutlarda günlük hayatta muhtaçlık duyulan toplumsal donatıların büyük bir kısmı kuruldu ve bir kısmı tamamlanma evresine geldi.”
“Kalıcı köy meskeni inşaatlarına başlayacağız”
Öte yandan, öbür vilayetlerde de önümüzdeki günlerde tüm ihalelerin tamamlanarak kalıcı köy meskeni inşaatlarına başlanacağı duyuruldu.
Köy konutlarının inşasıyla ilgili yer etüt çalışmaları sonucunda uygun görülen alanlarda imal faaliyetlerine geçildiğini belirten Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Proje Daire Lideri Metin Sağır, şunları kaydetti:
“Köy meskeni tiplerimizin tamamı 3+1 122 metrekare ile 127 metrekare ortasında olacak, lakin bölgesel farklı gereksinimlere nazaran de köylerimizde farklı yapı tiplerimizi kullanabileceğiz. 100 konutu geçen köylerimizde birer adet köy konağı, bir adet ibadethane de tarafımızca yapılarak hizmete sunulacaktır. Ahırı ziyan gören ve ahırı yıkılan vatandaşlarımıza da 80 metrekarelik ahırımızı inşa ederek teslim edeceğiz. Başka vilayetlerimizde de sırasıyla önümüzdeki günlerde tüm ihalelerimiz tamamlanacak ve imal çalışmalarına en süratli formda başlanacak.”
“Deprem bölgelerinde 563 bin 586 konut inşa edilecek”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum, bu bilgilere ek olarak, şunları paylaştı:
“Cumhurbaşkanımızın liderliğinde bakanlık tarafından zelzele bölgelerinde 420 bin 325 konut ve 143 bin 261 köy konutuyla birlikte 563 bin 586 konut inşa edilecektir. Asrın felaketinden etkilenen bölgelerimizdeki orta hasarlı konutlarla birlikte üretilecek konut sayısı toplamda 653 bin 178 olarak planlanmaktadır. Yapılacak konutlar, taban etüdü ve mikro bölgeleme çalışmaları yapılarak, yöresel ve klâsik mimariye uygun, bilimsel çalışmalar öncülüğünde inşa edilecektir.”
Haber
Sarsıntı sonrası konut trendinde büyük değişim
Emlakjet’ten yapılan açıklamaya nazaran, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde şubat ayında arama hacmindeki değişim bazında en çok konut aranan vilayetlerde değerli değişimler görüldü.
6-28 Şubat’ta konut arama hacimleri değerlendirildiğinde Kayseri yüzde 512’lik artış ile dikkati çekerken, onu Diyarbakır yüzde 475, Mersin ise yüzde 447 artış ile takip etti. Bu üç ili sırasıyla Antalya, Adana, Ankara ve Eskişehir takip etti.
Emlakjet’in nizamlı olarak gerçekleştirdiği konut tiplerine nazaran konut aramaları datalarında ise müstakil konut aramalarındaki keskin yükseliş dikkati çekti.
Deprem felaketi sonrasında müstakil konut aramalarında yüzde 1.541’lik artış gözlemlenirken, toplam konut aramalarında kiralık/satılık ayırımında da değerli değişiklikler yaşandı. Toplam konut aramaları içinde kiralık aramaların oranı artarak yüzde 75’e ulaşırken, kullanıcıların yüzde 25’i satılık konut aradı.
Emlakjet’in sarsıntı felaketi sonrasında özel olarak gerçekleştirdiği araştırma belgesinde ise “Deprem Sonrası Konut Tercihleri” değerlendirildi.
Anket sonuçlarına nazaran Emlakjet kullanıcılarının yüzde 69’u “deprem anında meskeninde yapılması gerekenleri biliyorum” seçeneğini işaretlerken, yaşadığı binaya güvenenlerin oranı yüzde 54 oldu. Yüksek yapılı konut arama tercihine yüzde 62 oranında “Hayır” yanıtı verilirken, iştirakçilerin yüzde 43’ü yaşadığı vilayetten ayrılmayı düşündüğünü belirtti.
Katılımcılara hangi vilayette yaşamayı düşündükleri sorusuna ise en çok yüzde 42 Ege Bölgesi yanıtı verilirken, iştirakçilerin yüzde 31’i büyük kentlerde yaşamayı düşündüklerini belirtti. Ankette, İç Anadolu Bölgesi yüzde 20, Karadeniz Bölgesi ise yüzde 7 iştirakçi tarafından tercih edildi.
“Müstakil konut arama hacmi zelzele felaketi sonrasında yüzde 1541 arttı”
Açıklamada görüşlerine yer verilen Emlakjet Üst Yöneticisi (CEO) Tolga İdikat, kullanıcıların yüksek katlı binalardan müstakil yapılara geçiş yapmayı düşünürken, konut tipine nazaran aramalarda ise müstakil konutların arama hacminin sarsıntı felaketi sonrasında yüzde 1.541 artış gösterdiğini belirtti.
Söz konusu artışlarda sarsıntıların tesirinin büyük olduğunu tabir eden İdikat, “Deprem felaketinden etkilenen vatandaşlarımızın öncelikli meselelerinden biri barınma ve bu nedenle zelzele bölgesinden Türkiye’nin farklı vilayetlerine giden vatandaşlarımız var. Biz de Emlakjet olarak İçişleri Bakanlığı ile birlikte yürüttüğümüz ‘Evim Yuvan Olsun’ kampanyamız ile depremzede vatandaşlarımızın barınma meselelerini Bakanlık ile uyum içerisinde ve bağlantısı sürdürerek daha çok vatandaşımıza ulaşmaya devam edeceğiz.”
Emlakjet Prestige Plus Üyesi Dialog Fsm Gayrimenkul yöneticisi Erol Şeker ise şunları kaydetti:
“Kahramanmaraş merkez üssü olan yaşanılan sarsıntı felaketinden sonra konut arayan kullanıcılarda bina sıfır olsa bile bir tedirginlik kelam konusu. Kullanıcılar oturacağı yapılar hakkında daha fazla araştırma yaparak itimat ile oturabilecekler konut arayışında. Bu nedenle müstakil yapılara talep artmış durumda. Talebin artması ile fiyatlarda da yükseliş olduğunu gözlemliyoruz.”
Haber
2.4 milyar dolarlık fon, gayrimenkul yatırımı için İstanbul’a geldi
Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
JNR Group Fuarcılık İdare Heyeti Lideri Haktan Öztunalı, Rusya, Katar, İran, Dubai, Suudi Arabistan üzere ülkelerden 77 yatırımcının 2.4 milyar dolarlık fonla Türkiye’de gayrimenkul yatırımına geldiğini açıkladı.
Bugün başlayan fuarda 140 civarında B2B alanında yatırımcı broker’ın olacağını da ileten Öztunalı, “Tek fuar ve tepe değil, ticari bir network başarmak istiyoruz. Yalnızca Almanya’dan 17 yatırımcı var. İngiltere, Hollanda, Portekiz, Doğu Avrupa ülkelerinden de yatırımcılar fuarda Türk gayrımenkul firmaları ile özel görüşmeler yapacak.
Sonuç prestijiyle biz 2 milyar 400 milyon dolarlık ülkemizde yatırım yapabilecek yaklaşık 77 tane yatırımcıyı bu konjonktürde getirmeyi başardık” dedi. Öztunalı, Türkiye’de sarsıntı sonrası yabancı yatırımcıların Ege Bölgesi’ne bilhassa Bodrum’a yöneldiğini de belirtti.
‘Eviniz bu fuarda’ sloganıyla yola çıktıklarını söz eden Öztunalı, tek yabancı yatırımcılar değil yerli alıcılardan da ilginin yoğunluğuna işaret etti. Büyükşehirlerde nitelikli konutlara ilginin arttığını lisana getiren Öztunalı, “Geçmiş fuarlarda daha çok yabancı ziyaretçi talebi alırdık.
Bu yıl, çok önemli Türk ziyaretçi rezervasyonu aldık. Sarsıntı felaketinin bir yansıması olduğunu düşünüyorum. Türkiye’de beşerler, daha inançlı, daha sağlam konutlara ulaşmak, arsa yahut müstakil konut almak kanısıyla fuara büyük ilgi gösteriyor şu anda” dedi.
Öte yandan Türkiye’deki konut fiyatı ve kiralık artışlarına değinen Altın Türk Real Estate İdare Şurası Lideri ve Arap Türk İş Adamları Derneği Lideri İsmail Altın, Türkiye’de toplam yabacıların aldığı konut ölçüsünün yüzde 4.5 olduğunu açıkladı.
“Fiyat artışının sorumlusu yabancı alımlar değil”
Altın, “Konut fiyat artışının sebebi yabancılar değil. Fiyatlarının artış sebebi öncelikle arz eksikliği, enflasyon ve döviz kurundaki artışa bağlı emtia ve girdi maliyetlerinin artışı, dar ve orta gelirliler için açıklanan teşviklerde fırsatçılıklar” diye konuştu.
Haber
Fahiş kiralara tarife sistemi önerisi! Artış engellenemiyor
Sözcü Gazetesi’nden Hülya K. Oruçoğlu’nun haberine nazaran depremzedelerin fahiş kira artışlarına maruz kalmasının akabinde Adalet Bakanlığı harekete geçti. Bakanlık, sarsıntı ve salgın devrinde eser fiyatı, kirada fahiş artış yapanlara 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus cezasını öngören yasa için çalışma başlattı. Çalışma, fırsatçı konut sahiplerinin belirlenmesi ismine olumlu bir adım olarak değerlendirilse de sorunun tahlilinde eksik kalacağı belirtiliyor.
‘Geçici bir önlem’
Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Lideri Hakan Akdoğan, “Fırsatçıların belirlenmesi ismine bu türlü bir adımın atılması çok pahalı. Lakin bununla sonlu kalınmamalı. Zelzele ya da salgın olmadığında ne olacak? 20 gün evvel kiralar çok mu olağandı?” dedi. Tahlilin bir kesimi olarak konutta tarife sistemini adres gösteren Akdoğan, “Fahiş kira artışlarını engellemek ismine rayiç bedeller güncellenir, bölgelerde kıymet haritaları oluşturulur, metrekare ünite fiyatları çıkarılır, bunlar üzerinden azami kiralar belirlenir ve bir tarife sistemine geçilir ise bu kadar spekülatif durumlar olmaz. Kiraların enflasyon oranında, gerçek bir matematik ile belirlenmesi şart” diye konuştu.
Avukat Onur Cingil ise kelam konusu çalışmaya değinerek, “Burada mülkiyet hakkından tutun da barınma hakkı üzere her iki taraf için de geçerli insan hakları kelam konusu. Öteki taraftan buradaki asıl sorunun kaynağı ekonomik durum. Bu, süreksiz bir tedbir, bir yara bandı. Fahiş fiyatları bir kenara bırakırsak, burada mülk sahiplerinin de geçimlerini sağlayamamalarından kaynaklı bir durum kelam konusu” dedi. Öte yandan geçen günlerde Hollanda hükümetinin de artan kiralara karşı kiracıları korumak için fiyat sınırlaması getireceği belirtildi.
Asıl sorun ekonomik koşullar
Avukat Onur Cingil konut kiralarındaki artışının en kıymetli nedeninin düşük alım gücü olduğuna dikkat çekerek, “Sorunun ortadan kalkması için ekonomik durumun düzelmesi gerekli. Ayrıyeten Türkiye’deki zelzele gerçeği ile birlikte herkese konut yenilenmesi ya da barınma hakkını tanıyan bir siyaset geliştirilmesi lazım. Türkiye’de konutun bir barınma gereksinimi olarak görülmesi şart” açıklamasını yaptı.
Kiralanacak konut projeleri geliştirilmeli
TÜGEM Lideri Hakan Akdoğan, Türkiye’de yalnızca kiralanmak gayesiyle üretilecek konutlara gereksinim olduğunu vurguladı. “Tabii ki kiraların mantıklı ve makul olması gerekli” diyen Akdoğan, “Bunun için de insanları konut sahibi yapmak ismine daima geliştirilen projeler yerine, kiralanacak konut projeleri tasarlanmalı. Lakin beşerler, daima projelerle mesken almaya teşvik ediliyor. Beşerler hayatlarının bir kısmında ya da isterlerse her vakit kirada da oturabilir. Bunun için kiralamaya yönelik projelerin teşvik edilmesi şart” diye konuştu.
Haber
Yeni Evim’de aylık gelir üst sonu 80 bin TL
Yeni Konut Finansman Programının uygulanmasına ait yöntem ve asılların belirlendiği Cumhurbaşkanlığı Kararı, Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. İstanbul’da yüzde 0,69 ile konut almak isteyen bir kişinin hane halkı geliri azami 80 bin TL olarak belirlendi.
İstanbul’un 1’inci bölge, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla’nın 2’nci bölge, bunların dışındaki vilayetlerin de 3’üncü bölge olarak tanımlandığı program kapsamındaki katkılardan ve esnek ödeme uygulamasından 18 yaş ve üzerindeki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek bireyler yararlanabilecek.
Konut finansman katkılarından yararlanmak üzere bankalara başvuracak şahısların azami net hane gelirleri birinci bölge için aylık 80 bin lira, ikinci bölge için 65 bin lira ve üçüncü bölge için 45 bin lira olarak belirlendi. Azami net hane geliri için konutun/konut projesinin olduğu bölge temel alınacak.
Karar kapsamındaki finansmanlar azami 15 yıl vade ile kullandırılacak, esnek ödeme uygulamasında vade 15 yılı geçmemek üzere finansmanı kullandıran banka ve müracaat sahibinin mutabakatıyla belirlenecek. Hazine katkısının sağlandığı finansmanlar için 15 yıllık aylık eşit ödemeli plan uygulanacak, bu kapsamda, faiz/kâr hissesi oranları 2 milyon liraya kadar olan finansman için yüzde 0,69, 2-4 milyon lira ortasındaki finansman meblağı için yüzde 0,79, 4-5 milyon lira ortasındaki finansman fiyatı için de yüzde 0,99 olacak.
9 milyon TL’lik meskene 5 milyon TL kredi
Gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından yapılacak değerlemede raporlanan konut pahası ve konutun satış fiyatı her ikisi de birinci bölge için 9 milyon lirayı, ikinci bölge için 5 milyon lirayı, üçüncü bölge için 3 milyon lirayı geçmeyecek.
Bu karar kapsamında kullandırılacak azami finansman meblağları gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından yapılacak değerlemede raporlanan konut bedelinin yüzde 90’ını geçmemek üzere, birinci bölge için 5 milyon lira, ikinci bölge için 3 milyon lira, üçüncü bölge için 2 milyon lira olacak.
Haber
“Yeni Konut Finansman Programı”na ait karar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi
Kararın gayesi, 28 Mart 2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun süreksiz 37 nci hususu çerçevesinde, 19 Ekim 2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü hususunda tanımlanan mevduat ve iştirak bankaları tarafından sağlanacak konut finansmanlarına ve bunlara sağlanacak katkılara ait tarz ve asılların düzenlenmesi olarak gösterildi.
Bu Karar kapsamında daha evvel satışa bahis olmamış; yüklenicilerin mülkiyetinde olmak kaydıyla inşaatı yüzde 100 oranında tamamlanmış konutlara, yüklenicilerin mülkiyetinde olan yahut tamamlanınca mülkiyetinin yüklenicilere geçmesi kaidesiyle inşaatı devam eden konut projelerine, gerekli müsaadeleri alınmış ve finansmanı kullandıracak bankalarla garanti kontratı imzalanmış olması ve yüklenicilerin mülkiyetinde olan yahut tamamlanınca mülkiyetinin yüklenicilere geçmesi koşuluyla inşaatına başlanmamış konut projelerine, sağlanacak finansmanlara katkı sağlanabilecek.
Tamamlanma oranı için gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından yapılacak değerleme raporu temel alınacak.
Bu Karar kapsamında; İstanbul, 1 İnci bölge, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla, 2 nci bölge, 1 inci ve 2 nci bölge dışında kalan vilayetler, 3 üncü bölge, olarak pahalandırılacak.
Karar kapsamında edinilen taşınmazların, finansmanı sağlayan bankanın talebi üzerine, bildirilen finansman tarihinden itibaren 5 yıl mühletle tescilsiz iktisap halleri hariç evre ve temlik edilemeyeceği ve satış vaadine husus edilemeyeceği istikametinde taşınmazların beyanlar hanesine belirtme yapılacak. Mühlet sonunda belirtme tapu müdürlüğünce resen terkin edilecek. Bu Karar kapsamındaki finansmanlara borçlunun temerrüdü nedeniyle icra takip sürecinin başlatılması durumunda bu belirtme finansmanı sağlayan bankanın talebi üzerine terkin edilecek.
5 yıl müddet ile satışa husus olamayacak
Karar kapsamında gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi/ön ödemeli konut satış kontratı ile satışı yapılacak konutlar için finansman kullanılması ismine ilgili kontratta, kelam konusu konutun finansman tarihinden itibaren 5 yıl müddet ile satışa husus olamayacağına ait karar bulunması kural olacak.
Karar kapsamındaki katkılardan ve esnek ödeme uygulamasından 18 yaş ve üstünde olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek bireyler yararlanabilecek. Finansmanlar azami 15 yıl vade ile kullandırılacak.
Haber
Denetimden çıktı, bölüm tahlil arıyor: Kirada ‘Avusturya’ modeli kural
Birol BOZKURT
Türkiye’de konut kira fiyatları sorunu toplumsal bir krize dönüşmek üzere. 2018 yılında kurda yaşanan atakla hareketlenmeye başlayan kira fiyatları, 2020 yılında pandemi ile yükselişe geçti. Rusya-Ukrayna savaşı, Afganistan, Pakistan, Körfez ve Kuzey Afrika kaynaklı ağır dış göçün yarattığı talep ve yüksek enflasyon baskısı fiyatları büsbütün denetimden çıkardı. Son olarak zelzele bölgesinden 1 milyon insanın batıya göç etmesi ile kira fiyatları yine uçuşa geçti.
İstanbul’un 4 yıl evvel lüks semtlerde 5 bin civarında olan kira fiyatları 70 bin liralara kadar yükseldi. Bağcılar ve Esenyurt’ta bile kiralar 10 bin liralara kadar yükseldi. Kira fiyatlarının önlenemez yükselişine son vermek için atılan adımlar yetersiz kaldı. Tahlil olarak ‘Değer haritası’ yahut sıkı kontrol önerilirken geçmişte benzeri sorun yaşayan ülkelerin sonuç aldığı daha radikal yaptırımlar gündeme geliyor. Bu ülkelerden biri olan Avusturya’da konutlar bedeline nazaran sınıflandırırken her bir kategoriye tavan fiyatı öngörüyor. İngiltere’de de 1988 tarihli Konut Kanunu sayesinde, hem tahliye kaideleri, hem de kira artışlarına devlet denetimi sağlıyor. Konut uzmanları, Türkiye’de uygulanabilecek model olarak ise Avusturya’yı öneriyor.
Kira fiyatları durdurulamıyor
Yaşanan ağır talep nedeniyle konut fiyatları ve kiralamalarda yaşanan astronomik artış mesken sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirdi. Konut sahipleri konutlarını daha yüksek kıymetlerden kiralamak için eski kiracılarını çıkarmaya çalışıyor. Kiracılar da bütçelerine uygun kiralık daire bulmakta zorlanıyor.
Emlak değerleme şirketi Endeksa’nın raporuna nazaran Türkiye’de Ocak 2023 sonu prestijiyle konutların kiraları bir evvelki yıla nazaran %176.53 artış gösterdi. Ocak 2023 sonu prestijiyle konut için Türkiye genelinde en fazla kıymet kazanan vilayetler sırasıyla Antalya, Karabük, Denizli, Hakkari, Trabzon oldu.
Fırsatçılar sarsıntıyla yine ortaya çıktı
Deprem felaketiyle sarsılan Türkiye’de bir tarafta eşsiz bir dayanışma örneği yaşanırken, öteki yandan ise fırsatçılar yüzlerini göstermeye devam ediyor.
KONTROLDEN ÇIKTI, DAL TAHLİL ARIYOR
Afet bölgesinden daha inançlı bölgelere yönelik göç ile esasen yıllardır artan kira fiyatlarına yine bir tepe yaşanıyor.
Yetkisiz emlakçılar internet siteleri üzerinden piyasayı domine etmeye çalışıyor. Buna fırsatçı konut sahipleri de eklenince zelzele felaketi sonrası pek çok kentte kiralık konut fiyatlarında yüzde 50’yi aşan, satılık konutlarda ise 50 bin liradan 600 bin liraya kadar ulaşan yükselişler görülüyor.
“İstanbul’da fiyatlar hareketlenecek”
Peki kira fiyatlarında artış sürecek mi? Kira fiyatlarına yönelik bir düzenleme yapılacak mı? Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği Lideri Hakan Akdoğan, İstanbul’da kira fiyatlarında önemli bir hareketlilik beklediğini söyledi. İstanbul’da birtakım yerlerde düşüş, birtakım yerlerde yükseliş olacağını söyleyen Akdoğan, “Özellikle sarsıntı bölgelerinde, fay sınırı üzerinde olan ilçelerden beşerler konutlarını satıp uzaklaşmak istiyor. Daha emniyetli bölgelerde yahut yeni binalarda fiyatların daha da artacağını düşünüyoruz.Depreme sağlam raporunu alan ya da tahlilini tamamlayan binalarda fiyatlar daha da uçuk bir noktaya gelecek. Kimse yüksek katlı binalarda, zelzele öncesi yapılan binalarda oturmak istemiyor. Az katlı, müstakil ömür sunan yapılarda fiyat çok artacak. Kent merkezlerinde boşalma olabilir. Beşerler Mecidiyeköy Şişli’den feragat edecek. Kentsel dönüşüm kısa müddette olmayacağı için beşerler kent merkezlerinden sarsıntı riski az olan bölgelere kayacak. Bilhassa kiralık tarafı çok hareketlenecek” diye konuştu.
“Büyük kentlerde fiyatlar uçacak”
Emlak ve Yatırım Danışmanı Mert Başaran ise büyük kentlerinde fiyatların uçacağını söylüyor. Başaran, “Sadece İstanbul değil bütün büyük kentlerde fiyatlar uçacak. Zira ülkenin yüzde 15’i yıkıldı. Herkesin muhtaçlığı olacak o bölgede. Parası olmayan ya da orta derece olanlar büyük kentlerin varoşlarında mesken isteyecek. Parası çok olanlar da büyük kentlerde yeterli yerlerde isteyecek. Hasebiyle her yere önemli formda bir talep olacak. Türkiye genelinde bu da fiyatları maalesef artıracak” dedi.
Depremin etraf vilayetlerdeki fiyatları artırdığına dikkat çeken Başaran, “Mersin’de kiralıklar uçtu. Göç hareketliliğinin yaşandığı tüm vilayetlerde fiyatlar yükseliyor. Her yerde İstanbul’da da birebir halde uçacak. Beşerler şu an bir endişeyle tahminen mesken almak istemeyecekler. Bilhassa kiralarda barınma muhtaçlığı inanılmaz olacağı için çok artacak” diye konuştu.
Konutta ani fiyat dalgalanmalarına karşı 3 öneri
Kira fiyatlarında yaşanan astronomik artış durdurmak için ne neler yapılabilir? Dünyada benzeri meselelerin sonrasında ülkelerin neler yaptığına baktığımızda kira kontrolleri ile sorunu çözme yoluna gittiklerini görüyoruz. Pekala Türkiye’de kira kontrolleri sorunu çözer mi? Dünyada kira kontrolü uygulayan ülkelerin modellerini inceledik ve sorunun tahlili için neler yapılabileceğini bölüm temsilcileri ile konuştuk. Birçok gelişmiş ülkede kira kontrolleri uygulandığının altını çizen dal temsilcileri Türkiye’de de kira fiyatlarında yaşanan artışa devletin dur demesi gerektiği görüşünde.
Enflasyonda yaşanan artışla birlikte geçtiğimiz yıl hükümet harekete geçmiş kira artış oranlarına sınırlamaya gidilmişti. 8 Haziran 2022’de yürürlüğe giren düzenlemeyle 1 Temmuz 2023 tarihine kadar kira artışları yüzde 25 ile sonlandırıldı.
Kira kontrolleri dünyada nasıl uygulanıyor diye incelediğimizde bu uygulamanın genel olarak konut buhranlarının sonucu olarak doğduğunu görüyoruz. Hükümetlerin kira denetimlerini kiracılardan çok yüksek kira parası istenmesini ya da topluca konuttan çıkarılmalarını önlemek için tercih ettiğini görüyoruz. Burada kiraların yükseltilmesini belli bir tertibe bağlayarak, meskenden çıkarmayı güçleştirmek ve kiracı-malik bağlantılarını kontrol altına almak amaçlanıyor. Türkiye’de de Anayasa’nın 5. hususunda barınma gereksinimi devletin temel hedef ve misyonları ortasında sayılmış, 35. hususunda ise mülkiyet hakkının kamu faydası emeli ile sonlandırılabileceği belirtilmiştir.
Tüm dünyada konut piyasasında, piyasa düzeneklerinin tam olarak işlememesi ve konut arzının bir anda artırılmasının mümkün olmaması nedeniyle bu çeşit sınırlamalar kaçınılmaz oluyor. Bundan ötürü konut sıkıntısının tahlili ve barınma gereksiniminin karşılanması maksadıyla, toplumun ortak fayda ve çıkarlarının bireyin fayda ve çıkarlarının üstünde tutulabileceği ve hakkın özüne ve ruhuna karşıt olmamak şartıyla mülkiyet hakkına sınırlama getirilebileceği kabul ediliyor. Bu kapsamda devletler vakit zaman taşınmaz kiralama hakkına çeşitli taraflardan sınırlama getiriyor.
“Bölgesel kira kıymet haritaları oluşturulmalı”
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Hepşen, Türkiye’de kira fiyatlarında yaşanan artışın da bölgesel cari kira bedellerinin belirlenmesi ve bedel haritalarının oluşturulması gerektiğini söylüyor. Hepşen, “Serbest piyasa iktisadı temelinde sağlıklı ve sürdürülebilir bir konut kira piyasası için öncelikle sağlıklı bir kontrolün olması gerekmektedir. Bu manada geçtiğimiz günlerde gündeme gelen kira kontratların artık e-devlet üstünden yapılması gündeme gelmişti; bunun sistemin kayıt altına alınması açısından çok değerli olduğunu söz edebilirim. Ayrıyeten, değerleme şirketlerinin hazırladıkları raporlara bağlı olarak bölgesel cari kira kıymetlerinin gözlemlenmesi, kıymet haritalarının oluşturulması ve bunların anlık takip edilmesi kontrol açısından kıymetlidir. Öteki taraftan, arsa temin zorluğunu aşmakta bir öteki öncelikli amaç olmalıdır” halinde konuştu.
“Kira tespit raporu orta tahlil olabilir”
Pandemi periyodunda kimi ülkeler enflasyon artışı ve konuta yönelik artan talebi görerek azami kira artışında sınırlamalar getirdiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “Bu süreçte son bir yıllık periyotta kira uyuşmazlıkları tarafında daha sık talep edilmeye başlanan kira tespit raporu bir orta tahlil olabilir. Değerleme bölümü bu bahsin tam merkezinde yer alıyor. Vergide kayıt dışılığı tedbire ve çabaya yönelik hareket planında da kira mukavelelerinin e-devlette bulunması ve gayrimenkul değerleme bilgi sistemine yönelik atıflar mevcut. Bizim değerleme kuruluşları olarak raporladığımız bilgiler de bu sisteme entegre edildiğinde bölgesel kira rayiç pahaları verisi oluşturulabilecektir. Başka yandan konutu yatırım aracı olarak görmemek ve artan demografik talep ile birlikte arzı artırıcı faktörlerin de kira sayılarında tesirli olduğunu unutmamak gerekiyor” dedi.
“Kira sonlandırması sınıflandırılabilir”
Türkiye’de türel olarak birinci mukavelelerde kira sonlandırmasına ait bir karar bulunmadığını söyleyen Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Lideri Av. Ali Yüksel, “Ancak, konutta kira artışlarını 1.7.2023 tarihine kadar yüzde 25’le sınırlayan Borçlar Kanununa unsur eklenerek, birinci kiralamada sokak rayici getirilmesi mümkündür. Buna nazaran, semtlerin, sokakların ve binaların emlak vergisi ve pahalı konut vergisi belirlendiğine nazaran, kira sınırlamasına ait bir sınıflandırma da yapılabilir. Burada toplumsal konutlar, orta konutlar ve lüks konutlar ile yazlıkları da başka sınıflandırmaya tabi tutmak gözetilebilecektir” sözlerini kullandı.
Kentsel dönüşüm kira talebini artırıyor
Kentsel dönüşümde konut sahiplerinin meskenlerini 90 gün içerisinde boşaltma mecburiliği bölgede kiralık konutlara talebi artırıyor. Riskli binaları boşaltırken konut sahiplerine bin 500 ile 4 bin 500 lira ortasında bir kira yardımı yapılıyor. Kiracılara ise yalnızca taşınma yardımı var. Kentsel dönüşümün başladığı böladurum kira fiyatlarını artırıcı bir tesir yaratıyor. Bu türlü olunca da meskeninde kentsel dönüşüm başlatan konut sahiplerinin kiralık konut bulamamasına yahut yüksek kira ödemek zorunda kalmasına yol açıyor. Kentsel dönüşümün başladığı binada 90 günde meskeni boşaltma koşulu bulunuyor. Bölüm uzmanları bu müddetin 1 yıla çıkması gerektiğini söylüyor. Böylelikle biranda oluşan konut talebinin önüne geçilmesi böylelikle kentsel dönüşümün özendirilmesi hedefleniyor. Türkiye’de nüfusun yüzde 72’si zelzele neslinde yaşıyor. Buna karşın kentsel dönüşümün başladığı 11 yılda bugüne kadar yalnızca yüzde 15 dönüşüm yapılabildi.
Deprem felaketi İstanbul’da iki ilçeyi ön plana çıkardı
İstanbul’da ikamet eden vatandaşlar sarsıntı riskinin daha az olduğu bölgelerdeki konutlara talep gösteriyor. Başakşehir, Arnavutköy üzere ilçeler araştırılırken, 1999 yılı öncesi yapılan konutlara ilgi düştü. Kahramanmaraş’ta meydana gelen 2 büyük zelzelenin akabinde konut piyasasında hareketlilik başladı. İstanbul’da yaşayan vatandaşlar sarsıntı riski daha az olan bölgeleri araştırmaya başladı. Birtakım mesken sahipleri fay sınırına yakın olan bölgedeki konutlarını satılığa çıkardı. Kirada oturanlar ise daha az risk altında olan ilçelerdeki konutlara ilgiyi artırdı. Fay çizgisinden uzaklaşmak isteyen vatandaşlar, Başakşehir ve Arnavutköy üzere bölgelerdeki konutlara istek gösteriyor. 1999 sarsıntı öncesi yapılan konutlara da ilgi düşerken, yeni binalara ilgi arttı.
Dünyada uygulanan kira denetim yöntemleri
Günümüzde kira denetimi hedefiyle kullanılan en yaygın usul olarak sınıflandırma prosedürü ön plana çıkıyor. Bu yolda misal özelliklere sahip konutlara uygulanabilecek en yüksek kira bedelinin ve bu kira bedellerine uygulanacak artış oranları kanun ile belirleniyor. Bu mevzudaki birinci uygulamalarda kira bedeli muhakkak bir yıla nazaran sabitlenirken, daha sonraki uygulamalarda belli bir artış oranı (enflasyon gibi) dikkate alınarak kira bedelinin belirlenmesi temeli benimsenmiştir. Bu formülde taşınmazlara uygulanacak kira bedelleri sonlandırılırken, emsal özellikli taşınmazlar bir küme olarak değerlendirildiğini söyleyebiliriz.
DÜNYADA KIRA DENETİMİ UYGULAYAN DEVLETLER
AVUSTURYA: Avusturya’da 1981 yılında çıkarılan bir kira denetimi kanunu ile taşınmaz kira bedelleri sonlandırılmıştır. Bu kanun ile apartman daireleri A, B, C ve D olmak üzere dört sınıfa ayrılmış ve (taşınmaz maliki ile kiracı ortasında öbür türlü bir muahede olmadığı sürece) her sınıfın metrekare fiyatı aşikâr oranlarda sonlandırılmıştır.
İNGİLTERE: İngiltere’de Birinci Dünya Savaşından beri kira kontrolü uygulanıyor. İngiltere’de birinci dünya savaşında mevcut konutların büyük ölçüde tahrip olması sonucu kira bedellerinde meydana gelen çok yükselişleri engelleyebilmek hedefiyle kira bedellerine sınırlama getirilmiştir. Bu tarihten sonra çıkarılan çeşitli kanunlarla kira bedelleri artışına sınırlama getirilmiştir. Hala yürürlükte bulunan 1988 tarihli Konut Kanunu, hem tahliye sebeplerini, hem de kira artışlarını sınırlamaktadır.
İTALYA: İtalya’da da 1947 yılından bu yana kira denetimi uygulanmaktadır. Bu kapsamda kamu otoriteleri kiraların denetimi maksadı ile sık sık kira mevzuatına müdahalede bulunmaktadırlar. Bu müdahaleler bazen kira bedellerinin dondurulması, bazen tüm şimdiki kiraların mühletinin uzatılması, bazen de kiraya bahis taşınmazların tahliyesini öngören yargı kararının uygulamasının hükümet tarafından çıkarılan kanun kararında kararname ile durdurulması formunda cereyan edebilmektedir.
HOLLANDA: Hollanda’da İkinci Dünya Savaşından bu yana uygulanan kira kontrolü siyaseti kelam hususudur. Bu kapsamda 1979 yılında giren Konut Kiracılığı Yasası; kirası makul bir düzeyden düşük konutlar için kiranın yılda yalnızca bir defa artırılabileceğini, bu artışın devletin belirlediği orandan daha fazla olamayacağını öngörmektedir.
DANİMARKA: Danimarka’da da İkinci Dünya Savaşından beri kira denetimleri uygulanmaktadır. Danimarka’da her belediye bünyesinde, daire özelliklerine nazaran uygulanacak azami kira bedelini belirlemekle misyonlu bir kira denetimi ofisi bulunmaktadır. Bu ofisler tarafından belirlenen kira bedelleri çoklukla taşınmazın pazar pahasını yansıtmamaktadır.
MALTA: Malta’da Konut Kanunu, otoritelere kiracı ile konut sahibi ortasındaki bağlantılara müdahale etme hakkı tanımaktadır. Konut Kanunu’nun 3. hususu kapsamında otoriteler; kamu faydası tarafından gerekli gördükleri durumlarda, muhakkak şahıslara oturma imkanı tanımak maksadıyla konut sahiplerine resmi buyruk verebilmektedirler. Bu kapsamda kiraya bahis taşınmazların kullanımının Toplumsal Konutlar Yöneticiliği tarafından verilen buyrukla taşınmaz malikinden alınarak belirli bir kira bedeli karşılığında kiracılara geçirilmesi kelam konusu olabilmektedir.
ABD: Amerika Birleşik Devletlerinde de (eyaletler ortası farklılıklar görülmekle birlikte) kira denetimleri uygulanmaktadır. Bilhassa v1970’li yıllarda enflasyon oranının çok yükselmesi sonucu başlanan kira denetimleri, bugün kimi eyaletlerde kaldırılmış ya da hafifletilmiş olsa bile hala pek çok eyalette uygulanmaya devam etmektedir. Kiraya mevzu taşınmazlara uygulanan bir kira tavanı bulunmaktadır. Benzeri özellikler gösteren konutlar için her yıl en geç 31 ekim tarihine kadar, temel fiyatlar ve enflasyon oranı dikkate alınarak Kira Heyeti tarafından yayınlanan “yıllık genel düzenleme” ile yine belirlenmektedir.
Haber
İngiltere’de konut fiyatları şubatta sonlu formda arttı
İngiliz emlak şirketi Rightmove’dan yapılan açıklamada, ülkede ortalama konut fiyatının şubatta evvelki aya kıyasla 14 sterlin artarak 362 bin 452 sterlin düzeyine ulaştığı kaydedildi.
Açıklamada, konut fiyatlarındaki yükselişin aylık bazda 2001 yılından bu yana şubat ayında görülen en düşük artış olduğu kaydedildi.
Konut fiyatlarının 2019 yılına kıyasla yüzde 11 daha düşük olduğu belirtilen açıklamada, son yıllarda konut fiyatlarında görülen yükseliş eğiliminin sürdürülemez olduğu, göstergelerin geçen yılın sonlarında dalda görülen türbülansın sonrasında daha istikrarlı bir piyasanın oluşması istikametinde olduğu söz edildi.
Açıklamada, ülkede artan hayat pahalılığı ve yükselen faiz oranları nedeniyle hane halkı harcamalarının büyük oranda baskılandığı, şubatta yıllık bazda konut fiyatlarının yüzde 6,3 yükseldiği bildirilmişti.
Ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ocakta yıllık bazda yüzde 10,1 artmıştı.